Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Przepisy kodeksu pracy dają pracodawcy możliwość zastosowania enumeratywnie wymienionych kar porządkowych. Zaznaczyć należy, że jest to uznaniowa decyzja pracodawcy, tj. przepisy nie nakładają obowiązku zastosowania tejże kary w sytuacji wystąpienia jednej z przesłanek. O tym czy zastosować karę oraz w jakim zakresie decyduje w całości pracodawca. Co istotnie pracodawca nie musi przed zastosowanie kary konsultować jej chociażby ze związkami zawodowymi.
Przesłanki odpowiedzialności porządkowej pracownika
Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może stosować:
- karę upomnienia
- karę nagany.
Dodatkowo w przypadku nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy – pracodawca może również stosować karę pieniężną.
Maksymalna wysokość kary pieniężnej
Przepisy wskazują precyzyjnie jaką maksymalną karę pieniężną można zastosować wobec pracownika. Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń.
Co istotne wpływy z kar pieniężnych pracodawca winien przeznaczyć na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.
Tryb stosowania kar
Kary o których mowa powyżej nie mogą być zastosowanie po upływie 2 tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.
Nadto prawodawca może nałożyć karę ale po uprzednim wysłuchaniu pracownika.
Procedura odwoławcza
Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Na marginesie dodam, że pracodawca nie jest związany jej stanowiskiem. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego skutkuje uwzględnieniem sprzeciwu.
Pracownik, który wniósł sprzeciw, może w ciągu 14 dni od dnia zawiadomienia o odrzuceniu tego sprzeciwu wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. W razie uwzględnienia sprzeciwu wobec zastosowanej kary pieniężnej lub uchylenia tej kary przez sąd pracy, pracodawca jest obowiązany zwrócić pracownikowi równowartość kwoty tej kary.
Zatarcie kary
Karę uważa się za niebyła, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika po roku nienagannej pracy. Jednakże pracodawca może z własnej inicjatywy bądź na wniosek zakładowej organizacji uznać karę za niebyłą przed upływem wyżej wskazanego terminu.
Aplikant radcowski Emilia Strzałkowska
Comments are closed.