Pełnomocnictwo procesowe

24 października 2024

blog, Blog wewnątrzMożliwość komentowania Pełnomocnictwo procesowe została wyłączona

W dzisiejszym wpisie poruszę pokrótce tematykę pełnomocnictwa procesowego, jednocześnie wyjaśniając jakie są rodzaje pełnomocnictwa, jakie czynności wchodzą w zakres udzielonego pełnomocnictwa, formę w jakiej pełnomocnictwo może być udzielone oraz przypadki wygaśnięcia pełnomocnictwa.

Rodzaje pełnomocnictwa

Zgodnie z treścią art. 88 § 1 k.p.c. pełnomocnictwo może być albo procesowe – bądź to ogólne, bądź do prowadzenia poszczególnych spraw, albo do niektórych tylko czynności procesowych.

Pełnomocnictwo ogólne oznacza umocowanie do prowadzenia wszystkich spraw w imieniu strony procesowej (np. pełnomocnictwo, które jest udzielone profesjonalnemu pełnomocnikowi tj. radcy prawnemu lub adwokatowi). Pełnomocnictwo do prowadzenia poszczególnych spraw oznacza umocowanie do prowadzenia tylko tych spraw, które zostały ujęte w treści dokumentu (np. pełnomocnictwo udzielone radcy prawnemu/adwokatowi do prowadzenia sprawy z powództwa X przeciwko Y o zapłatę kwoty Z). Należy jednak wskazać, że na podstawie obu rodzajów udzielonych pełnomocnictw, profesjonalny pełnomocnik jest upoważniony do działania w imieniu mocodawcy w całym postępowaniu rozpoznawczym, zabezpieczającym i egzekucyjnym.

Pełnomocnictwo do niektórych tylko czynności procesowych musi wskazywać do jakich czynności zostało udzielone.

Zakres pełnomocnictwa

Co do zasady pełnomocnictwo procesowe upoważnia profesjonalnego pełnomocnika do działania w imieniu i na rzecz mocodawcy w całym postępowaniu rozpoznawczym, zabezpieczającym i egzekucyjnym.

Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 91 k.p.c.

Pełnomocnictwo procesowe obejmuje z samego prawa umocowanie do:

1. wszystkich łączących się ze sprawą czynności procesowych, nie wyłączając powództwa wzajemnego, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego ich wniesieniem, jak też wniesieniem interwencji głównej przeciwko mocodawcy;
2. wszelkich czynności dotyczących zabezpieczenia i egzekucji;
3. udzielenia dalszego pełnomocnictwa procesowego adwokatowi lub radcy prawnemu;
4. zawarcia ugody, zrzeczenia się roszczenia albo uznania powództwa, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym pełnomocnictwie;
5. odbioru kosztów procesu od strony przeciwnej.

 

Forma pełnomocnictwa

Na podstawie obowiązujących przepisów Kodeksu cywilnego, ustawodawca przyjął zasadę dowolności formy, w której powinno nastąpić udzielenie pełnomocnictwa. Nie można zatem wykluczyć, że ważne będzie pełnomocnictwo udzielone w sposób dorozumiany.

Dyspozycja przepisu art. 99 Kodeksu cywilnego wskazuje na formę udzielenia pełnomocnictwa:

1. Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.
2. Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Powyższe zatem oznacza, że § 1 ww. przepisu uzależnia formę udzielenia pełnomocnictwa od formy czynności prawnej, która ma być dokonana przez pełnomocnika. Udzielenie pełnomocnictwa w danej formie szczególnej jest wymagane wtedy, gdy zachowanie tej formy jest wymagane do ważności czynności prawnej, która ma być dokonana przez pełnomocnika. W ww. przypadku do dokonania danej czynności prawnej ustawa wymaga zachowania określonej formy pod rygorem nieważności.

Pełnomocnictwo ogólne również dla swej ważności wymaga zachowania zwykłej formy pisemnej. Ustawodawca wprowadził w tej sytuacji formę zastrzeżoną pod rygorem nieważności.

Zgodne z treścią art. 89 § 2 k.p.c. w toku sprawy (a zatem w innych okolicznościach niż pierwsza czynność procesowa – pozew lub wniosek w postępowaniu nieprocesowym) pełnomocnictwo może być udzielone ustnie na posiedzeniu sądu przez oświadczenie złożone przez stronę i wciągnięte do protokołu.

Należy jednak pamiętać, że pełnomocnik jest zobowiązany do dołączenia do akt sprawy pełnomocnictwa z podpisem mocodawcy lub uwierzytelniony odpis pełnomocnictwa wraz z odpisem dla strony przeciwnej, już przy dokonaniu pierwszej czynności procesowej (np. przy wniesieniu pozwu lub wniosku).

 

Wygaśnięcie pełnomocnictwa

Pełnomocnictwo procesowe wygasa:

1. w przypadku osiągnięcia celu, dla którego zostało udzielone (np. zakończenie sprawy);
2. w razie śmierci strony albo utraty przez nią zdolności sądowej pełnomocnictwo wygasa. Jednakże pełnomocnik procesowy działa aż do czasu zawieszenia postępowania (art. 96 k.p.c.);
3. śmierci pełnomocnika;
4. utraty przez profesjonalnego pełnomocnika zdolności procesowej lub utraty kwalifikacji;
5. wypowiedzenia pełnomocnictwa przez mocodawcę (z chwilą powzięcia wiedzy
   o powyższym fakcie, pełnomocnik nie może już działać w imieniu strony) lub pełnomocnika (profesjonalny pełnomocnik ma obowiązek działać w imieniu mocodawcy przez okres 2 tygodni, chyba, że mocodawca zwolni go z tego obowiązku).

Wypowiedzenie pełnomocnictwa procesowego przez mocodawcę odnosi skutek prawny w stosunku do sądu z chwilą zawiadomienia go o tym, w stosunku zaś do przeciwnika i innych uczestników – z chwilą doręczenia im tego zawiadomienia przez sąd.

 

---