APTEKA DLA APTEKARZA 2.0 – Czy właścicielom aptek przysługuje odszkodowanie?

Od 28 września 2023 roku polskie prawo ograniczyło możliwości zmian właścicielskich aptek (sprzedaż, zakupu, darowizna). Celem nowelizacji przepisów miała być ochrona aptek rodzinnych przed nierówną konkurencją ze strony sieciówek, które różnymi metodami „wyciskały z rynku” rodzinne apteki.

Zmiana przepisów ograniczyła co prawda niekonkurencyjne działania sieciówek, ale spowodował również negatywne konsekwencje dla niektórych właścicieli rodzimych aptek. Dotyczy to właścicieli, którzy mają więcej niż 4 apteki i po dniu 28 września 2023 roku ponieśli szkodę na skutek zmian w przepisach przez:

  • Sprzedaż piątej lub kolejnych apteki po cenie niższej niż rynkowa.

W tym zakresie zmiana przepisów znacznie ograniczyła podaż (potencjalnym nabywcą apteki mogła być tylko osoba o kwalifikacjach farmaceuty), a to nie pozostało bez wpływu na cenę sprzedaży aptek. Stały się one niższe niż przed zmianą przepisów. Szkodą jest tu różnica między ceną rynkową z przed nowelizacji przepisów, a ceną rynkową po ich zmianie.

  • Nałożenie kary pieniężnej przez wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego.

W przypadku, gdy do sprzedaży doszło z naruszeniem uznanych za niekonstytucyjne przepisów, a właściciel otrzymał karę pieniężną (od 50.000 zł. do 5.000.000 zł). Szkodą jest wartość nałożonej i wyegzekwowanej przez inspektora kary pieniężnej.

  • Brak możliwości przekazania darowizną aptek dzieciom w związku z przejściem na emerytur.

Skutkiem tego konieczna okazała się sprzedaż apteki osobom trzecim, a wiec również po cenie niższej niż rynkowa lub likwidacja aptek. W tym wypadku szkodą są utracone korzyści.

  • Brak możliwości zakupu kolejnej apteki przez osobę lub spółkę osób nie posiadających prawa wykonywania zawodu farmaceuty.

W tym wypadku szkodą są również utracone korzyści.

 

Przepisy prawa, które stały się źródłem powyższych problemów zostały uznane przez Trybunał Konstytucyjnego wyrokiem z dnia 18 października 2024 roku (sygn. TK 15/23) za niekonstytucyjne. Orzeczenie Trybunału mimo, że nie odniosło się do części merytorycznej przepisów, pośrednio otwiera drogę właścicielom aptek do wystąpienia na drogę sądową przeciwko Skarbowi Państwa z pozwem o odszkodowanie.

 

Należy jednak pamiętać, że każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny prawnej.

 


 

r.pr. Bartłomiej Choma

r.pr. Bartłomiej Choma

 

https://www.facebook.com/KancelariaPrawaGospodarczego https://www.linkedin.com/company/kpg-radom/