WŁASNOŚĆ INTELEKTUALNA
Na wstępie warto wyjaśnić, że prawo własność intelektualnej obejmuje prawo autorskie, własność przemysłową oraz know – how . Choć nie zostało ono zdefiniowane normatywnie na gruncie prawa polskiego, należy nim obejmować różne aspekty twórczej działalności człowieka, w tym również rozmaite rezultaty jego działalności intelektualnej. W praktyce stanowią one „dobra niematerialne”, które powinny podlegać ochronie jako wytwór umysłu ludzkiego.
Współcześnie, w gospodarce opartej na wiedzy i innowacyjności własność intelektualna pozwala stworzyć przewagę nad konkurencją, a także zdecydować o sukcesie rynkowym. Przy czym, aby należycie wykorzystywać korzyści z tego płynące, warto zapewnić przewidzianą przez prawo ochronę. Jednak, co zaskakujące, niewielu przedsiębiorców zapewnia sobie patent na wynalazek, prawo ochronne na wzór użytkowy, czy też znak towarowy. Brak ochrony w zakresie własności intelektualnej może spowodować nieodwracalne szkody, które trudno opisać, a przede wszystkim udowodnić.
Odrębnym zagadnieniem, często spotykanym w praktyce, jest brak uregulowania kwestii uzyskania tytułu prawnego do korzystania z praw autorskich. Brak unormowań w tym zakresie może być źródłem uciążliwych skutków prawnych, w szczególności po stronie zamawiającego, który zleca właśnie wykonanie utworu. Warto zauważyć, że zgodnie z ustawą prawo autorskie, utwór to każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażania. Oznacza to, że utworem nie jest tylko obraz, książka, czy piosenka, ale także projekt architektoniczny, oprogramowanie komputerowe, wykonana grafika reklamowa. W prawie autorskim funkcjonują trzy podstawowe rodzaje umów: umowa przeniesienia praw autorskich, umowa licencji wyłącznej i umowa licencji niewyłącznej. Przy czym jedynie ta ostatnia może być skutecznie zawarta w dowolnej formie, w tym także dorozumianej. Pozostałe wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
W związku z powyższym, w przypadku gdy dochodzi do jakiejkolwiek formy korzystania z praw autorskich, zalecane jest zawieranie pisemnej umowy. Jest to konieczne wówczas, gdy przedsiębiorca chce nabyć prawa autorskie lub uzyskać licencję wyłączną. Jednak w każdym przypadku wyraźna umowa pozwoli zabezpieczyć się przed ryzykiem kierowania skutecznych roszczeń o naruszenie praw autorskich na drodze cywilnej, jak i karnej.
aplikant radcowski Jacek Ukleja
Ciekawe podejście do tematu. Ciekawy blog.
Dziękujemy i zapraszamy do dalszej lektury.