Wycinka drzew
Wycinka drzew to niekiedy problematyczne zagadnienie. Bo w sumie kiedy możesz wyciąć drzewo czy krzew bez pozwolenia? A może jednak wymagane będzie zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa? W dzisiejszym wpisie postaram się wyjaśnić wszelkie wątpliwości, ponieważ kary mogą być bardzo dotkliwe.
Wielu właścicieli działek staje przed decyzją o konieczności usunięcia drzewa z posesji. Choć wydaje się to proste, w Polsce obowiązują przepisy prawne, które regulują wycinkę drzew, aby chronić środowisko i zapobiegać nielegalnym praktykom. Dlatego przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji o wycięciu drzewa, warto zapoznać się z obowiązującymi przepisami prawa oraz procedurami, które należy przejść, aby nie narazić się na konsekwencje prawne.
1. Podstawy prawne: Ustawa o ochronie przyrody
W Polsce, kwestie związane z wycinką drzew reguluje Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz.U. z 2024, poz. 1478 z późn. zm.). Zgodnie z tą ustawą, usuwanie drzew lub krzewów z terenów prywatnych nie jest w pełni dowolne. Istnieje szereg regulacji, które nakładają obowiązek zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa w określonych sytuacjach bądź uzyskania zezwolenia na wycięcie drzew.
2. Jakie drzewa i krzewy można wyciąć bez wydania zezwolenia?
Ustawa przewiduje również przypadki, w których nie ma obowiązku uzyskiwania pozwolenia na wycinkę. Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt. 1-15 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody:
Nie potrzebujesz zezwolenia na usunięcie:
1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m2;
2) krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin, z wyłączeniem krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni;
3) drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:
- 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
- 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
- 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew;
3a) drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
3b) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego;
4) drzew lub krzewów na plantacjach lub w lasach w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach;
5) drzew lub krzewów owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków lub na terenach zieleni;
6) drzew lub krzewów usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;
7) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wału przeciwpowodziowego i terenu w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;
8) drzew lub krzewów, które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
9) drzew lub krzewów stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;
10) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na potrzeby związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;
11) drzew lub krzewów usuwanych z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody nieobjętego ochroną krajobrazową;
12) drzew lub krzewów usuwanych w ramach zadań wynikających z planu ochrony lub zadań ochronnych parku narodowego lub rezerwatu przyrody, planu ochrony parku krajobrazowego, albo planu zadań ochronnych lub planu ochrony dla obszaru Natura 2000;
13) prowadzenia akcji ratowniczej przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne właściwe służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia;
14) drzew lub krzewów stanowiących złomy lub wywroty usuwanych przez:
-
- jednostki ochrony przeciwpożarowej, jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, właścicieli urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, zarządców dróg, zarządców infrastruktury kolejowej, gminne lub powiatowe jednostki oczyszczania lub inne podmioty działające w tym zakresie na zlecenie gminy lub powiatu,
- inne podmioty lub osoby, po przeprowadzeniu oględzin przez organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, potwierdzających, że drzewa lub krzewy stanowią złom lub wywrot;
15) drzew lub krzewów należących do IGO stwarzających zagrożenie dla Unii lub do IGO stwarzających zagrożenie dla Polski.
3. Kiedy potrzebne jest zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa?
Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3a i ust. 4 ustawy o ochronie przyrody, w sytuacji w której właściciel chce dokonać wycinki na cele nie związane z działalnością gospodarczą, a obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm nad ziemią przekracza:
- 80 cm- w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,
- 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,
- 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew
do wycięcia drzewa konieczne jest zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa i uzyskanie milczącej zgody organu (organ nie wniesie sprzeciwu).
Spełnienie łączne tych przesłanek umożliwia właścicielowi usunięcie drzewa bez konieczności uzyskania zezwolenia na wycinkę. W pozostałych przypadkach konieczne jest uzyskanie pozwolenia.
4. Procedura zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa lub krzewu
Jeżeli wycinka drzewa wymaga pozwolenia, należy przejść przez określoną procedurę administracyjną. Zgodnie z art. 83f ust. 4-20 w zw. z art. 83 – 83d ust. 1-6 ustawy o ochronie przyrody:
- Zgłoszenie zamiaru usunięcia drzewa – właściciel składa zgłoszenie do urzędu gminy lub miasta, w którym wskazuje w szczególności swoje imię, nazwisko, oznaczenie nieruchomości, określenie gatunku drzewa i jego obwodu pnia lub powierzchni krzewu, fotografię, rysunek albo mapkę określającą usytuowanie drzewa;
- Oględziny – organ, w terminie 21 dni od doręczenia zgłoszenia, dokonuje oględzin w celu ustalenia gatunku drzewa i obwodu pnia na wysokości 5 cm (w przypadku drzewa wielopniowego, obwodu każdego z tych pni) lub powierzchni krzewu. Po dokonaniu oględzin, w terminie 14 dni od dnia dokonania oględzin może, w drodze decyzji administracyjnej wnieść sprzeciw. Usunięcie drzewa jest możliwe jeśli organ nie wniósł sprzeciwu w tym terminie.
- Termin na usunięcie drzewa – właściciel ma 6 miesięcy na usunięcie drzewa od przeprowadzenia oględzin, w przypadku upływu tego terminu konieczne będzie ponowne zgłoszenie zamiaru wycinki drzewa.
Bardzo istotne jest, że wycinki nie można dokonać w okresie lęgowym ptaków, który przypada na okres między 1 marca a 15 października, wtedy też nie będzie możliwe usunięcie drzewa, jeśli na drzewie znajdują się gniazda lęgowe. W wyjątkowych sytuacjach możliwe jest uzyskanie zgody na wycinkę, po uzyskaniu korzystnej opinii ornitologa.
5. Opłata i zwolnienia z jej uiszczenia
Opłata naliczana jest w zezwoleniu na usunięcie drzewa lub krzewu. Stawka za usunięcie drzewa obliczana jest mnożąc liczbę cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty, a krzewu obliczana jest mnożąc liczbę metrów kwadratowych powierzchni krzewu i stawkę opłaty.
Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, nie nalicza się opłaty m.in. w sprawach w których nie jest wymagane zezwolenie, drzewa lub krzewy zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia, drzew których obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm nie przekracza: 120 cm – w przypadku topoli, wierzb, kasztanowca zwyczajnego, klonu jesionolistnego, klonu srebrzystego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego, a 80 cm w przypadku pozostałych drzew, w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytku innego niż rolnicze.
6. Kara za nielegalną wycinkę
Zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, nielegalne usunięcie drzewa (tj. bez wymaganej zgody) może wiązać się z nałożeniem wysokiej kary finansowej. Kara za wycinkę drzewa bez pozwolenia może wynosić nawet do 10 razy więcej niż wartość samego drzewa. Dodatkowo, władze gminy mogą nakazać zasadzenie nowego drzewa lub uiszczenie opłaty za nasadzenia kompensacyjne, co jest częścią systemu ochrony zasobów leśnych w Polsce.
Organ wymierza karę administracyjną za:
- Usunięcie krzewu lub drzewa bez wymaganego zezwolenia;
- Usunięcie krzewu lub drzewa bez zgody posiadacza nieruchomości;
- Zniszczenie drzewa lub krzewu;
- Uszkodzenie drzewa spowodowane wykonywaniem prac w obrębie korony drzewa;
- Usunięcie drzewa, które zostało zgłoszone, ale organ wniósł sprzeciw, a w sytuacji wydania ostatecznej decyzji administracyjnej, bez uzyskania zezwolenia;
- Usunięcie drzewa bez dokonania zgłoszenia lub przed upływem terminu 14 dni na wniesienie przez organ sprzeciwu od dnia oględzin.
Wysokość kary pieniężnej, ustala się w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu, a sytuacji w której usunięcie drzewa lub krzewu było zwolnione z takiej opłaty, wysokość zostaje określona jako opłata należna, gdyby takie zezwolenie było wydane.
r.pr. Paulina Malinowska-Piętocha
Comments are closed.