Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom

27 maja 2025

blog, Blog wewnątrzMożliwość komentowania Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom została wyłączona

Już 1 czerwca wejdzie w życie ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak zostało wyjaśnione w uzasadnieniu do projektu ustawy, celem jej wprowadzenia jest „ograniczenie występujących nadużyć, usprawnienie procedur dotyczących powierzania pracy cudzoziemcom, zmniejszenie zaległości załatwiania spraw przez urzędy oraz pełna elektronizacja postępowań”.

Do najistotniejszych zmian wprowadzonych ww. ustawą należą, m. in.:

1. Pełna elektronizacja procedury – w celu realnego skrócenia terminów wydawania zezwoleń na pracę oraz załatwiania spraw w tym zakresie, ustawa przewiduje pełną elektronizację procedury wydawania zezwoleń na pracę cudzoziemców- od złożenia wniosku aż po odbiór decyzji. Podkreślenia wymaga, że po wejściu w życie ustawy, wniosek złożony w formie tradycyjnej zostanie pozostawiony bez rozpoznania. Także postępowanie odwoławcze będzie prowadzone elektronicznie. Za pomocą systemów teleinformatycznych będzie możliwe monitorowanie rzeczywistego powierzenia pracy cudzoziemcowi, m.in. na podstawie informacji pozyskanych z innych instytucji na temat daty wjazdu i wyjazdu cudzoziemca z terytorium Polski oraz treści zgłoszeń pracodawcy o podjęciu lub niepodjęciu pracy przez cudzoziemca, a także przez sprawdzenie, czy odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Pozwoli to ustalić, czy umowa jest realizowana/kontynuowana zgodnie z zezwoleniem na pracę. System teleinformatyczny praca.gov.pl umożliwi kontakt pracodawcy, jak również pracownika- cudzoziemca z organem wydającym zezwolenia na pracę. Będzie to możliwe przez konto, którego założenie będzie obligatoryjne dla pracodawcy.
2. Obowiązek przesyłania właściwemu organowi kopii umowy zawartej z cudzoziemcem po wydaniu zezwolenia na pracę – art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy przewiduje obowiązek przekazania organowi, który wydał zezwolenie na pracę, przed powierzeniem pracy cudzoziemcowi kopii umowy zawartej z cudzoziemcem. Przepis został wprowadzony w celu ułatwienia kontroli warunków, na jakich podmiot rzeczywiście powierza pracę cudzoziemcowi, oraz zapobiegania nadużyciom polegającym na zaniżaniu wysokości wynagrodzenia określonego w zezwoleniu na pracę. Przekazanie kopii umowy stanowi także potwierdzenie, że podmiot rzeczywiście powierzył pracę cudzoziemcowi. Regulacja ma zapobiec procederowi polegającemu na dorabianiu przez pracodawców umowy dopiero na potrzeby prowadzonej kontroli.
3. Wyłączenie prawa cudzoziemców do podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki z o. o., prostej spółki akcyjnej i spółki akcyjnej w zakresie spełniania powtarzających się świadczeń niepieniężnych lub świadczenia pracy lub usług w zamian za akcje prostej spółki akcyjnej. W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano na liczne nadużycia polegające na powoływaniu się na powtarzające się świadczenia niepieniężne w celu obejścia przepisów dotyczących obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę oraz obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, w sytuacji gdy cudzoziemcy wykonywali pracę, która w rzeczywistości nie była świadczeniem powtarzającym się. Podobnie wykup akcji i udziałów w ww. spółkach w rzeczywistości służy cudzoziemcom do wykonywania pracy z pominięciem obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę oraz obowiązków dotyczących opłacania składek i podatków wymaganych w związku z wykonywaniem pracy.
4. Rezygnacja z testu rynku pracy – nowa ustawa nie przewiduje wymogu przedstawienia w postępowaniu o wydanie zezwolenia na pracę informacji starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy. W przypadku znacznego pogorszenia się sytuacji na lokalnych rynkach pracy dotyczących możliwości podjęcia pracy w poszczególnych zawodach i rodzajach pracy właściwy starosta określi listę zawodów, w których nie będą wydawane zezwolenia na pracę cudzoziemcom zamierzającym podjąć pracę na terenie danego powiatu. Ustawa przewiduje, że sporządzenie takiej listy nastąpi na uzasadniony wniosek dyrektora powiatowego urzędu pracy, po uzyskaniu pozytywnej opinii powiatowej rady rynku pracy.
5. Wyższe sankcje za naruszenia – nowy wymiar kary grzywny za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi wynosi od 3000 do 50 000 zł (od 6 000 do 50 000 zł dla działań podejmowanych z premedytacją i wyrachowaniem). Zgodnie z ustawą kara grzywny za nielegalne powierzenie pracy cudzoziemcowi powinna być wymierzona proporcjonalnie do liczby cudzoziemców, którym powierzono pracę, w kwocie nie niższej niż 3000 zł za jednego cudzoziemca. Rozwiązanie to wpłynie na zwiększenie dolegliwości kary dla podmiotów, które powierzają nielegalnie pracę wielu cudzoziemcom- dotychczas wymiar kary grzywny nie był bowiem zależny od liczby cudzoziemców, których dotyczyło naruszenie. Dodatkowo ukaranie za wykroczenia, o których mowa w art. 84 ust. 1, 3–5 ustawy będzie stanowiło podstawę odmowy udzielenia zezwolenia na pracę lub wpisu oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń. Zgodnie z art. 84 ust. 6 za niedopełnienie obowiązku zawarcia z cudzoziemcem umowy w formie pisemnej oraz za brak jej tłumaczenia na język zrozumiały dla cudzoziemca przewidziano karę grzywny w wysokości od 1000 zł do 3000 zł.

Aby uniknąć naruszeń ustawy w zakresie powierzenia pracy cudzoziemcom oraz dolegliwych sankcji, pracodawcy zatrudniający lub zamierzający zatrudnić cudzoziemców, powinni się należycie przygotować do przedmiotowej zmiany prawnej.

 

---