ROLA UMÓW STANDSTILL W PROCESIE RESTRUKTURYZACJI
Podjęcie kroków zmierzających do przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji zobowiązań dłużnika zwykle wymaga czasu. Samo przygotowanie kompletnego wniosku restrukturyzacyjnego i strategii naprawy przedsiębiorstwa potrafi przeciągać się całymi tygodniami. Do tego momentu z punktu widzenia interesów dłużnika, pożądanym będzie porozumienie się z wierzycielami w celu powstrzymania drapieżnej egzekucji, która może zniweczyć cały plan naprawczy przed uzyskaniem ochrony sądowej po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego.
Pomocnym narzędziem służącym uregulowaniu stosunków z wierzycielami może okazać się umowa o zawieszeniu dochodzenia roszczeń, znana w obrocie zagranicznym pod nazwą standstill agreement („zawieszenie broni”). Generalnie, w tego rodzaju umowie dłużnik oferując swojemu wierzycielowi, za pomocą różnego rodzaju instrumentów wpływ na proces restrukturyzacji uzyskuje w zamian gwarancję wstrzymania przymusowej windykacji zobowiązań. Standstill agreement jest zwykle zawierane przez wierzyciela, który jest „dużym graczem”, będącym w stanie egzekwować swoje uprawnienia wynikające z tego rodzaju umowy.
Z punktu widzenia interesów dłużnika, będzie on zainteresowany umieszczeniem w umowie standstill zobowiązania wierzyciela do nieinicjowania postępowań sądowych i egzekucyjnych w stosunku do wymagalnych wierzytelności, niezgłaszania wniosku o ogłoszenie upadłości oraz przenoszenia praw i obowiązków z umów zawieranych z dłużnikiem. W przypadku, gdy stroną stosunku prawnego jest podmiot, który wspiera finansowo dłużnika: bank – kredytodawca, firma faktoringowa, istotne dla dłużnika będzie ponadto podtrzymanie finansowania przez wierzyciela, które może wpłynąć na płynność finansową dłużnika, w stosunku do innych kontrahentów.
Wierzyciel, który decyduje się de facto partycypować w procesie naprawczym dłużnika, musi otrzymać możliwość realnego wpływ na restrukturyzację. W przeciwnym razie istnienie ryzyko, iż dłużnik, któremu udało się przekonać wierzyciela do powstrzymania windykacji, może ulec pokusie ucieczki z majątkiem, na skutek której wierzyciele w postępowaniu upadłościowym nie zostaną w pełni zaspokojeni.
Wierzyciel, przystępujący do standstill agreement będzie zatem zainteresowany zobowiązaniem dłużnika do udostępnienia wierzycielowi informacji i dokumentów obrazujących sytuację finansową przedsiębiorstwa i perspektywę podjęcia realnych środków zaradczych. Przywileje, których uzyskania może domagać się wierzyciel na podstawie umowy standstill, to przede wszystkim zakaz zaciągania nowych zobowiązań, rozporządzania majątkiem przez dłużnika bez zgody i wiedzy wierzyciela, ustanawiania zabezpieczeń na majątku, zobowiązanie do równorzędnej spłaty wierzycieli.
W przypadku, gdy intencją obu stron umowy standstill jest rzeczywiście uczciwa i przejrzysta restrukturyzacja zobowiązań dłużnika przy zachowaniu jego przedsiębiorstwa, tego rodzaju umowa jest dobrym instrumentem współpracy między dłużnikiem i wierzycielem. Na jej podstawie dłużnik może liczyć na „chwilę oddechu”, która pozwoli mu uniknięcie katastrofy finansowej. Wierzyciel natomiast, dzięki pośredniemu lub bezpośredniemu wsparciu, którego udziela dłużnikowi też działa w swoim dobrze pojętym interesie, bowiem spłata zobowiązań przez dłużnika w późniejszym terminie i utrzymanie jego działalności, może być korzystniejsze dla wierzyciela. Upadłość, która będzie skutkiem drapieżnej windykacji, zwykle wiąże się z tylko częściowym odzyskaniem należności a także utratą ważnego partnera biznesowego.
Współdziałanie między dłużnikiem a wierzycielem na podstawie umowy standstill, może stanowić solidny fundament pod przyszłe sądowe postępowanie restrukturyzacyjne oraz ułatwić zawarcie układu. Dobrze wdrożona umowa standstill, również może być zalążkiem szerszego porozumienia, które zastąpi sformalizowane postępowanie sądowe, którego otwarcie zawsze będzie wiązało się z dodatkowymi kosztami i czasem.
Aplikant radcowski Krzysztof Mosionek
Bibliografia:
- Restrukturyzacja i upadłość. Zagadnienia praktyczne, Hanna Kolenkiewicz (red.), Warszawa 2018
- Restrukturyzacja zadłużenia przedsiębiorstw – od ugód bilateralnych do postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych, Krzysztof Czerkas, Barbara Teisseyre, Gdańsk 2016
Comments are closed.