CIĄŻA PRACOWNICY A MOŻLIWOŚĆ WYPOWIEDZENIA UMOWY O PRACĘ

Kobiecie w ciąży przysługuje szczególna ochrona zatrudnienia, a to oznacza, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać z nią umowy o pracę.  Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy lub w sytuacji gdy zachodzi podstawa do zwolnienia dyscyplinarnego. Co jednak w przypadku gdy pracodawca wręczając wypowiedzenie nie ma wiedzy, że pracownica jest w ciąży?

W tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 czerwca 1995 r., sygn. akt: I PRN 23/95 gdzie wskazał, że zakaz rozwiązywania umów o pracę obowiązuje również w sytuacji, gdy pracownica zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia. Dla ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę kobiety w okresie ciąży nie jest więc istotny termin wykazania powyższej okoliczności, lecz wyłącznie obiektywny stan rzeczy istniejący w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę (wyrok z dnia 15 stycznia 1988 r., I PRN 74/87 Sł. Prac. 1988 nr 5 str. 28).

Kobieta po uzyskaniu zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że jest w ciąży, może żądać cofnięcia wypowiedzenia. Nie ma w tym przypadku znaczenia kiedy kobieta zaszła w ciążę, czy stało się to przed czy po otrzymaniu wypowiedzenia. W przypadku poinformowania pracodawcę o ciąży powinien on cofnąć swoje oświadczenie o wypowiedzeniu oraz przywrócić pracownicę do pracy na poprzednim stanowisku.

Może dojść również do sytuacji gdy pracownica nie wiedząc, że jest w ciąży złoży sama wypowiedzenie umowy o pracę. Jeżeli w chwili składania oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kobieta była w ciąży i nie była tego świadoma może uchylić się od skutków złożonego przez nią oświadczenia wskazując, że działała pod wypływem błędu – nie złożyłaby wypowiedzenia, gdyby wiedziała, że jest w ciąży. W takim wypadku pracodawca zobowiązany jest przyjąć oświadczenie kobiety i przywrócić ją do pracy.

Jeżeli jednak w dniu złożenia wypowiedzenia kobieta nie była jeszcze w ciąży lub miała wiedzę, że w niej jest nie może tłumaczyć się działaniem pod wypływem błędu. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 czerwca 2009 r. sygn. akt. I PK 17/09 nieskuteczność powoływania się na błąd, jako wadę oświadczenia woli, w sytuacji, w której pracownica zaszła w ciążę już po złożeniu oświadczenia woli zmierzającego do rozwiązania stosunku pracy (o wypowiedzeniu umowy lub o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron) wynika stąd, że istotą błędu, jako wady oświadczenia woli, jest mylne wyobrażenie osoby składającej takie oświadczenie o istniejącym stanie rzeczy. Błąd, w rozumieniu art. 84 k.c. nie odnosi się do mylnego wyobrażenia o zdarzeniach, które mogą dopiero powstać i wywołać przekonanie osoby składającej oświadczenie, że jego wcześniejsze złożenie było decyzją niekorzystną.

 


 

r.pr.Aleksandra Olczykowska - Gębska

r.pr. Aleksandra Olczykowska – Gębska