Rowerzysta na drodze: prawa, obowiązki i pierwszeństwo przejazdu

20 maja 2025

blog, Blog wewnątrzNo Comments

Jazda na rowerze to przyjemność, forma rekreacji i środek transportu. Jednak rowerzyści, podobnie jak kierowcy czy piesi, są uczestnikami ruchu drogowego i obowiązują ich przepisy prawa. Kiedy mają pierwszeństwo? Kiedy muszą zejść z roweru? Czy mogą poruszać się chodnikiem? Oto przewodnik po najważniejszych zasadach z odniesieniem do stosownych przepisów prawa.

Gdzie rowerzysta może się poruszać?

Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2023 poz. 1047), rowerzysta ma obowiązek korzystania z drogi dla rowerów, jeśli prowadzi ona w kierunku jego jazdy. Taka sama reguła obowiązuje, jeśli cyklista porusza się po drodze przeznaczonej dla pieszych i rowerów lub pasa ruchu dla rowerów.

W przypadku, kiedy rowerzysta korzysta z drogi dla pieszych i rowerów jest obowiązany jest dodatkowo zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu.

Jeśli taka droga nie istnieje, może poruszać się jezdnią. Poruszanie się po chodniku jest co do zasady zabronione.

 

Kiedy rowerzysta może poruszać się chodnikiem?

Korzystanie z drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy:

1. opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;
2. szerokość chodnika (który biegnie wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h) wynosi co najmniej 2 m i brakuje drogi dla rowerów, drogi dla pieszych i rowerów lub pasa ruchu dla rowerów;
3. warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (np. śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła).

 

Czy rowerzysta może przejechać przez przejście dla pieszych?

Rowerzysta musi zejść z roweru, gdy przekracza przejście dla pieszych, które nie posiada przejazdu dla rowerów. W takiej sytuacji staje się pieszym, zgodnie z art. 26 ust. 3 pkt 3 prawa o ruchu drogowym, który stanowi:„Kierującemu pojazdem zabrania się jazdy […] po przejściu dla pieszych.”

Rowerzysta jest kierującym pojazdem, więc nie wolno mu przejeżdżać przez przejście dla pieszych, jeśli nie ma tam wyznaczonego przejazdu rowerowego.

Przejeżdżając przez przejście dla pieszych stanowimy nie tylko zagrożenie dla siebie i możemy narazić się na niebezpieczeństwo, bowiem rower znacznie szybciej pojawi się na horyzoncie i znacznie skraca moment reakcji kierowcy, ale i stanowi niebezpieczeństwo dla innych pieszych. Rowerzysta może ponieść z tego tytułu odpowiedzialność czego przykładem jest Wyrok SR w Gdańsku, XV K 177/20 – w którym to cyklista został ukarany za potrącenie pieszej, gdy wjechał na pasy bez zejścia z roweru.

Kiedy rowerzysta może przejechać przez jezdnię?

Rowerzysta może przejechać przez skrzyżowanie lub jezdnię tylko wtedy, gdy znajduje się tam przejazd dla rowerów (oznaczony znakiem poziomym P-11 i pionowym D-6b – przejście dla pieszych i przejazd rowerowy) lub droga dla pieszych i rowerów (oznaczone znakiem C-13/C-16), wtedy obowiązują przepisy art. 33 ust. 6 prawa o ruchu drogowym, kiedy to obowiązuje zasada jazdy z prędkością zbliżoną do pieszego i pierwszeństwo pieszego.

 

W jaki sposób powinni się poruszać rowerzyści?

Rowerzyści jako uczestnicy ruchu drogowego, muszą przestrzegać określonych zasad bezpieczeństwa. Zabrania się im w szczególności:

• jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu,
• jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy i nóg na pedałach lub podnóżkach,
• czepiania się innych pojazdów,

Dopuszcza się jazdę obok innego roweru po jezdni, jeśli nie utrudnia to ruchu innym uczestnikom i nie stwarza zagrożenia dla bezpieczeństwa.

Rowerzysta, korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, musi poruszać się z prędkością zbliżoną do pieszego, zachować szczególną ostrożność, ustępować pierwszeństwa pieszym i nie utrudniać im ruchu.

Rowerzysta może poruszać się lewą stroną jezdni na zasadach obowiązujących pieszych, ale tylko wtedy, gdy opiekuje się dzieckiem w wieku do 10 lat kierującym rowerem.

 

Czy dziecko może być przewożone na rowerze?

Dziecko do 7. roku życia może być przewożone na rowerze, pod warunkiem, że znajduje się na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę.

 

Obowiązki rowerzysty

Oprócz znajomości zasad pierwszeństwa, rowerzysta ma też szereg obowiązków technicznych:

• musi sygnalizować manewry (art. 22 ust. 5 PoRD),
• nie może przewozić pasażerów, jeśli rower nie jest do tego przystosowany,
• powinien jechać z odpowiednim oświetleniem –zgodnie § 53 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia
  

Zgodnie z tym rozporządzeniem rower powinien być wyposażony:

1. z przodu – co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy białej lub żółtej selektywnej;
2. z tyłu – co najmniej w jedno światło odblaskowe barwy czerwonej o kształcie innym niż trójkąt oraz co najmniej w jedno światło pozycyjne barwy czerwonej;
3. w światła kierunkowskazu, jeżeli konstrukcja roweru lub wózka rowerowego uniemożliwia kierującemu sygnalizowanie przez wyciągnięcie ręki zamiaru zmiany kierunku jazdy lub pasa ruchu;
4. co najmniej w jeden skutecznie działający hamulec;

 

Choć w Polsce nie ma obowiązku prawnego, noszenia kasku, w przypadku zdarzenia drogowego sąd może brać pod uwagę jego brak przy ustalaniu przyczynienia się do szkody.

Znajomość przepisów znacząco może wpłynąć na bezpieczeństwo własne oraz innych uczestników ruchu drogowego. Świadomość zasad poruszania się po drogach pozwala uniknąć niebezpiecznych zdarzeń jak również sankcji w postaci mandatów. Co więcej przestrzeganie przepisów to także wyraz odpowiedzialności i szacunku wobec innych.

 

---