Wniosek o wyjawienie majątku dłużnika

W dzisiejszym wpisie przedstawię pokrótce tematykę wniosku o wyjawienie majątku: kiedy możemy  złożyć ww. wniosek oraz inne istotne informacje.

Istota wyjawienia majątku dłużnika

Wyobraźmy sobie sytuację, w której wierzyciel złożył do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji, jednakże w toku prowadzonego postępowania Komornikowi nie udało się wyegzekwować od dłużnika żadnych należności, z uwagi na fakt, że np. dłużnik pobiera najniższe wynagrodzenie, które jest wolne od potrąceń; na wszystkich rachunkach bankowych dłużnika jest brak środków będących podstawą do zajęcia oraz występuje zbieg egzekucji z innymi organami egzekucyjnymi. Co dalej powinien zrobić wierzyciel? Z pomocą przychodzi złożenie wniosku o wyjawienie majątku przez dłużnika.

Wyjawienie majątku jest instytucją postępowania egzekucyjnego, której celem jest odnalezienie dla potrzeb egzekucji dalszego, dotąd nieznanego wierzycielowi majątku, z uwagi na to, że zaszła jedna z dwóch okoliczności:

  • zajęty majątek dłużnika nie rokuje zaspokojenia egzekwowanych należności oraz
  • wierzyciel wykazał, że na skutek prowadzonej egzekucji nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej należności.

Jeżeli wierzyciel złożył wniosek o wyjawienie majątku jeszcze przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego to musi uprawdopodobnić, że nie uzyska zaspokojenia w pełni swojej należności: ze znanego mu majątku albo z przypadających dłużnikowi świadczeń periodycznych za okres 6 miesięcy, a także dopełnił obowiązku wezwania dłużnika do zapłaty; co do tego ostatniego wymogu – wezwanie musi nastąpić po uzyskaniu tytułu wykonawczego listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, oczywiście pod warunkiem, że dłużnik nie spełni świadczenia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania do zapłaty.

 

PROCEDURY

Gdzie składa się wniosek o wyjawienie majątku dłużnika?

Ww. wniosek składa się w sądzie właściwości ogólnej dłużnika.

Żądanie co do wyjawienia majątku dłużnika

Co do zasady, żądanie w sprawie wyjawienia majątku może zgłosić wierzyciel, ale w egzekucji wszczętej z urzędu czyni to komornik, a w postępowaniu wszczętym na żądanie uprawnionego organu – również ten organ lub sąd. Ponadto żądanie takie na zasadach ogólnych mogą zgłosić: prokurator, RPO oraz uprawnione organizacje pozarządowe. Dla dopuszczalności żądania nie ma znaczenia, czy dłużnik jest osobą fizyczną czy osobą prawną albo inną jednostką organizacyjną.

Przyrzeczenie składane przez dłużnika

Wraz z wykazem majątku dłużnik składa przyrzeczenie według specjalnej roty, przewidzianej w art. 913 § 1 k.p.c. Złożenie wykazu majątku i przyrzeczenie składają się na wyjawienie majątku dłużnika.

Treść wykazu majątku

W wykazie dłużnik powinien wymienić wszystkie składniki swego majątku, nie wyłączając tych, które nie podlegają egzekucji. Ocena, czy dany składnik majątku dłużnika podlega ograniczeniom egzekucji, należy bowiem do organu egzekucyjnego, a nie do dłużnika.

W wykazie majątku dłużnik powinien:

  • wymienić rzeczy ruchome i nieruchome ze wskazaniem miejsca, gdzie się znajdują, oraz przypadające mu wierzytelności i inne prawa majątkowe ze wskazaniem ich wysokości lub wartości, tytułów prawnych, na których się opierają, oraz innych szczegółów umożliwiających skierowanie do nich egzekucji. W wykazie majątku dłużnik jest obowiązany podać w szczególności, czy i jakie oszczędności ma na rachunku bankowym, w jakim banku zostały zgromadzone, jeżeli zaś nie posiada dowodu bankowego, jest obowiązany wskazać osobę, u której znajduje się ten dowód;
  • lub złożyć informacje o odpłatnych i nieodpłatnych czynnościach prawnych, których przedmiotem jest rzecz lub prawo o wartości przekraczającej w dniu dokonania tych czynności wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie przepisów ustawy dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, dokonanych na rzecz osób trzecich, w pięcioletnim okresie poprzedzającym wszczęcie egzekucji, w wyniku których stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

 

Środki przymusu

Jeżeli dłużnik bez usprawiedliwionej przyczyny nie stawi się do sądu w celu złożenia wykazu lub przyrzeczenia albo stawiwszy się wykazu nie złoży lub odmówi odpowiedzi na zadane mu pytanie albo odmówi złożenia przyrzeczenia, sąd może skazać go na grzywnę lub nakazać przymusowe doprowadzenie oraz może zastosować areszt nieprzekraczający miesiąca, z uwzględnieniem art. 276 § 2. O skutkach tych dłużnik powinien być pouczony w wezwaniu na posiedzenie. W razie wykonania czynności przez dłużnika lub umorzenia postępowania grzywny niezapłacone do tego czasu ulegają umorzeniu.

 


 

prawnik Magdalena Figiel

prawnik Magdalena Figiel