Wyrządzenie szkody w obrocie gospodarczym – art. 296 kk


Wśród problemów, z jakimi borykają się przedsiębiorcy, znajdują się aktualnie wysoka konkurencyjność, ciągle rosnące oczekiwania klientów, jak również – a może przede wszystkim – ogromny formalizm procedur urzędowych, kontrole organów administracyjnych, czy rygorystyczne obowiązki dotyczące księgowości i rachunkowości. Naturalnym jest, że przedsiębiorcy, aby zdjąć z siebie ciężar części obowiązków zatrudniają pracowników, którym powierzają część zadań. Często, ufając tymże pracownikom, rezygnują z kontrolowania ich pracy i skupiają się wyłącznie na rezultatach ich osiągnięć. Należy jednak mieć na uwadze, że pomimo zaufania jakim przedsiębiorca, kierownik czy menager darzy pracownika, to właśnie na osobie zarządzającej ciąży obowiązek dbania o interesy majątkowe przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorcy często nie zdają sobie sprawy, że powierzenie zadania pracownikowi, czy firmie zewnętrznej nie zwalnia ich z obowiązku nadzoru nad tymi podmiotami. Zgodnie z Kodeksem karnym, kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Do wypełnienia znamion tego przestępstwa wystarczającym jest, aby osoba obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą (a więc np. członek zarządu spółki, księgowy czy menager) wyrządziła znaczną szkodę majątkową przedsiębiorstwu poprzez niedopełnienie obowiązków (może to być np. niezłożenie zeznań podatkowych czy brak odpowiedniego nadzoru nad pracownikiem, który dopuści się kradzieży majątku przedsiębiorstwa – oczywiście bez wiedzy osoby zobowiązanej do nadzoru) czy też poprzez przekroczenie przysługujących mu uprawnień (np. zawarcie niekorzystnej umowy jednoosobowo, podczas gdy umowa spółki przewiduje konieczność współdziałania dwóch członków zarządu).

Mając na uwadze zakres odpowiedzialności prawnokarnej, zasygnalizowany powyżej, tak ważne jest opracowanie procedur, na których opiera się funkcjonowanie przedsiębiorstwa, jak również modelu wymiernej kontroli w zakresie ich stosowania. W tym zakresie istotny jest również stały kontakt z prawnikiem dedykowanym do obsługi Twojej firmy w ramach współpracy regulowanej umową dobraną do potrzeb przedsiębiorstwa, którym kierujesz.

 

Art. 296. KK

§ 1. Kto, będąc obowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 1a. Jeżeli sprawca, o którym mowa w § 1, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, sprowadza bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w § 1 lub 1a działa w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

§ 3. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w § 1 lub 2 wyrządza szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 4. Jeżeli sprawca przestępstwa określonego w § 1 lub 3 działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 4a. Jeżeli pokrzywdzonym nie jest Skarb Państwa, ściganie przestępstwa określonego w § 1a następuje na wniosek pokrzywdzonego.

§ 5. Nie podlega karze, kto przed wszczęciem postępowania karnego dobrowolnie naprawił w całości wyrządzoną szkodę.


 

Aplikantka radcowska Milena Czuczwara