Rygor natychmiastowej wykonalności

Na pewno każdy z nas spotyka się często z pojęciem prawniczym „rygor natychmiastowej wykonalności”, nie wiedząc naprawdę, co oznacza ten termin. Co do zasady każde orzeczenie sądu, po jego uprawomocnieniu się jest wykonalne. Nasuwa się pytanie, co kryje się pod pojęciem prawomocności orzeczenie sądowego. Dziś o tym w maksymalnym skrócie – jest to bowiem temat na oddzielny post. Orzeczenie sądu staje się prawomocne, jeżeli nie przysługuje co do niego środek odwoławczy lub inny środek zaskarżenia. Ale wróćmy do omawianego tematu. Natychmiastowa wykonalność wyroku oznacza, że nadanie takiego rygoru wyrokowi uprawnia do skierowania go do egzekucji, jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku. Poniżej skrótowa garstka informacji w zakresie pojęcia rygoru natychmiastowej wykonalności.

Jaki jest cel stosowania rygoru natychmiastowej wykonalności?

Celem stosowania tej instytucji prawnej jest usprawnienie całej procedury prawnej w zakresie dochodzenia zaległych należności od nierzetelnych kontrahentów. Dzięki tej instytucji prawnej, powód może od razu wystąpić o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności (jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku). Następnym krokiem jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego, w celu wyegzekwowania zaległości przez komornika.

Czy rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany w każdej sytuacji?

Niestety nie. Klauzula natychmiastowej wykonalności nie może zostać nadana w każdej sytuacji oraz każdemu wyrokowi. Należy pamiętać, że rygor natychmiastowej wykonalności może być nadany jedynie tym wyrokom, które ze względu na treść nadają się do wykonania w drodze egzekucji komorniczej.

Kiedy może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności?

Klauzula natychmiastowej wykonalności może być wydana przez sąd z urzędu w przypadkach wskazanych w k.p.c., fakultatywnie bądź też na wniosek strony.

Poniżej przypadki, w których rygor natychmiastowej wykonalności jest nadawany przez sąd z urzędu:

  • w sprawach o alimenty – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące;
  • gdy zasądza roszczenie uznane przez pozwanego;
  • gdy wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny;
  • gdy zasądza należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika.

W powyższych sprawach sąd obligatoryjnie nadaje klauzulę natychmiastowej wykonalności.

Nie można pominąć również przypadków, kiedy Sąd fakultatywnie (oznacza to wolę sądu, a nie jego obowiązek) nadaje rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi, tj. gdy:

  • zasądza należność z wekslu, czeku, warrantu, rewersu, dokumentu urzędowego lub dokumentu prywatnego, którego prawdziwość nie została zaprzeczona, oraz
  • jeżeli uwzględnia powództwo o naruszenie posiadania.

Istnieje jeszcze trzecia możliwość nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, nadającego się do wykonania w drodze egzekucji tj. na wniosek strony. Może to natomiast nastąpić w sytuacji, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę.

Okres obowiązywania rygoru natychmiastowej wykonalności

Rygor natychmiastowej wykonalności obowiązuje od chwili ogłoszenia wyroku lub postanowienia, którym go nadano, a gdy ogłoszenia nie było – od chwili podpisania sentencji orzeczenia. Należy wskazać, że natychmiastowa wykonalność wyroku wygasa z chwilą ogłoszenia, a jeżeli nie było ogłoszenia, z chwilą podpisania sentencji orzeczenia zmieniającego albo uchylającego wyrok lub postanowienie o natychmiastowej wykonalności wyroku – w takim zakresie, w jakim nastąpiła zmiana lub uchylenie.

 


 

prawnik Magdalena Figiel

prawnik Magdalena Cyburt

 

https://www.facebook.com/KancelariaPrawaGospodarczego https://www.linkedin.com/company/kpg-radom/