Rozdzielność majątkowa małżonków, a prowadzenie działalności gospodarczej
Rozdzielność majątkowa to jeden z elementów ustrojów majątkowych małżonków. Charakteryzuje się tym, iż w ramach jej zawarcia, jako majątek małżonków, rozpatruje się ich majątki osobiste i nie występuje tu pojęcie majątku wspólnego. Całkowita rozdzielność majątkowa może być zawarta przed zawarciem związku małżeńskiego. W takim przypadku należy sporządzić stosowny akt notarialny, w którym to przyszli małżonkowie deklarują, że po zawarciu małżeństwa nie będą oni tworzyć majątku wspólnego.
Co w przypadku, gdy małżonkowie zalegalizują swój związek bez dokonania rozdzielności majątkowej? Czy nie mają już takiej możliwości w trakcie trwania związku małżeńskiego?
Oczywiście istnieje taka możliwość. Po zalegalizowaniu związku małżeńskiego bez wcześniejszej rozdzielności majątkowej tworzy się wspólność majątkowa małżonków. Jednakże, jeśli małżonkowie podejmą decyzję o wprowadzeniu rozdzielności majątkowej, to ich dotychczasowy majątek wspólny przestaje istnieć. W tym przypadku, małżonkowie sami mogą zdecydować, w jaki sposób ma odbyć się podział dotychczasowego majątku wspólnego na ich majątki osobiste.
Jak można ustanowić rozdzielność majątkową?
Małżonkowie mogą na mocy umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego zawrzeć taką umowę. Po jej zawarciu każdy z nich zachowuje majątek nabyty po zawarciu umowy, a także przed jej zawarciem, który należy do majątku osobistego. Aby zawrzeć taką umowę, konieczne jest przedstawienie aktu małżeństwa, w przypadku gdy strony są już małżonkami. W celu zawarcia umowy, obydwie strony muszą mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Jeśli podpisano intercyzę, każdy ze współmałżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem oraz go pomnaża. W takim przypadku jeden z małżonków nie może sprzeciwić się działaniom drugiego małżonka, które dotyczą dysponowania jego własnym majątkiem.
Jakie są rodzaje rozdzielności majątkowych?
Istnieją 2 rodzaje rozdzielności majątkowej. Jest to rozdzielność majątkowa umowna oraz rozdzielność przymusowa. W przypadku rozdzielności majątkowej umownej małżonkowie mogą ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Małżonkowie oprócz majątku nabytego po zawarciu umowy, zachowują również majątek nabyty przed zawarciem umowy. Majątek nabyty przed zawarciem umowy należy do majątku osobistego małżonka. Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego regulują także tzw. przymusowy ustrój majątkowy. Polega on na tym, iż każdy z małżonków może wystąpić do sądu z żądaniem ustanowienia rozdzielności majątkowej, ale tylko z ważnych powodów.
Kiedy warto ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków?
Warto tego dokonać w przypadku gdy jeden z małżonków przestał pracować zawodowo, a zajął się domem i dziećmi, natomiast drugi z nich pracuje i chce ustanowienia rozdzielności. Model ten w trakcie trwania małżeństwa nie różni się od zwykłej rozdzielności. Dopiero z ustaniem małżeństwa osoba, której dorobek byłby niższy może żądać wyrównania dorobków. W przypadku ustania rozdzielności majątkowej małżonek, którego dorobek będzie niższy od dorobku drugiego małżonka, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa.
Jak rozdzielność majątkowa małżonków wpływa na prowadzoną przez nich działalność gospodarczą?
Jedną z częstych sytuacji, w której małżonkowie decydują się na rozdzielność majątkową jest właśnie zakładanie własnej działalności gospodarczej. Wtedy to, jeśli dana działalność okaże się niepowodzeniem, nie jest konieczna egzekucja z majątku drugiego małżonka. Warto pamiętać, iż brak odpowiedzialności za długi współmałżonka nie działa jednak wstecz. Oznacza to, że jeden z małżonków nie odpowiada za długi drugiego, o ile jednak powstaną one po ustanowieniu rozdzielności majątkowej. Jeżeli jakieś zobowiązania powstały przed powstaniem rozdzielności majątkowej i nie spłacono ich, ściąga się je z majątku wspólnego.
Jeżeli małżonkowie prowadzą działalność gospodarczą jako osoby fizyczne, a ich majątek podlega ustawowej wspólności majątkowej, wierzyciele mogą w prosty i stosunkowo szybki sposób odzyskać swoje należności. Należności te pozyskują z trzech majątków małżonków, mianowicie z ich majątku wspólnego, majątku osobistego żony i majątku osobistego męża. Małżonkowie posiadający rozdzielność majątkową są w trochę lepszej sytuacji, gdyż wierzyciele będą ściągać należności tylko z majątku osobistego małżonka – dłużnika i niektórych przedmiotów należących do wspólności. Te ogólne zasady odpowiedzialności za zobowiązania, dotyczą również zaległości wynikających z prowadzenia działalności gospodarczej.
Aplikant radcowski Mateusz Kiraga
Comments are closed.