Patent na patent? – czyli wynalazki i ochrona naszych pomysłów

Założę się, że każdy z nas miał w pewnym momencie swojego życia nieoczekiwany „przebłysk geniuszu” , podczas którego wydawało mu się, że wymyślił coś innowacyjnego, coś czego jeszcze nie było – wynalazek, który z pewnością ułatwi ludzkości życie – zgadzacie się? Tylko czy Twój pomysł rzeczywiście był wynalazkiem? Czym tak naprawdę jest wynalazek? i jakie musi spełnić warunki, żeby faktycznie nim się stać? – kilka słów o tym poniżej.

Co to jest wynalazek?

Wynalazek nie ma legalnej definicji. Może nim być innowacyjny przedmiot lub metoda wytwarzania czegoś. Niezależnie czy mamy do czynienia z przedmiotem fizycznym, czy metodą wywarzania muszą spełniać określone kryteria.

Po pierwsze wynalazek powinien mieć charakter pionierski i nowatorski w konkretnej dziedzinie. Co więcej, nowość powinna istnieć obiektywnie, być możliwa do zweryfikowania naukowo, gdyż nie wystarczy do jej przyjęcia wewnętrzne przekonanie wynalazcy o nowatorstwie jego pracy.

Drugim warunkiem jest posiadanie poziomu wynalazczego (trudne słowo ?). Poziom wynalazczy oznacza posiadanie przez wynalazek pewnej nieoczywistości. Można założyć, że dojście do wniosków, które legły u podstaw takiej innowacji, wymagało szczególnego nakładu pracy badawczej i wkładu intelektualnego. „Oczywistość” na gruncie prawa własności przemysłowej nie oznacza faktu, że wynalazek powstałby bezwiednie, bez dokonywania żadnej analizy faktów. Należy przyjąć, że wynalazek jest oczywisty, gdy znawca danej dziedziny byłby w stanie dokonać takich konkluzji, przeprowadzając rutynowe czynności i doświadczenia.

Ostatnim wymogiem stawianym wynalazkom pretendującym do posiadania zdolności patentowej jest ich użyteczność i możliwość przemysłowego stosowania. Przemysłowe stosowanie ustawodawca rozumie w ten sposób, że wynalazek powinien umożliwiać – w rozumieniu technicznym – uzyskiwanie jakiegoś wytworu lub działanie według jakiegoś sposobu w jakiejkolwiek działalności przemysłowej.

A więc co można opatentować? Opatentowaniu mogą podlegać m.in. nowe urządzenia, maszyny, substancje chemiczne, ale też nowe sposoby produkcji czy wytwarzania.

 

Jak doprowadzić do udzielenia patentu naszemu wynalazkowi?

Należy złożyć do Urzędu Patentowego zgłoszenie patentowe. Nie jest to dokument prosty, gdyż musi zawierać opis stanu techniki, streszczenie wynalazku, opis szczegółowy, rysunki. Potem dokumentacja jest badania pod względem wskazanych wyżej kryteriów. Ochrona z patentu trwa 20 lat od momentu zgłoszenia. Ochrona patentowa udzielona przez polski urząd patentowy ma zasięg tylko polski, jednak możemy ubiegać się o udzielenie patentu europejskiego.

 

Patent Europejski

Patent europejski przyznawany jest przez Europejski Urząd Patentowy (jednostkę podległą Europejskiej Organizacji Patentowej). Podobnie jak patent krajowy, jego celem jest ochrona wynalazku. Właściciel patentu uzyskuje bowiem prawo do wyłącznego korzystania z niego w sposób zarobkowy przez określony czas i na określonym terytorium. Wystarczy wypełnić formularz dostępny na stronie internetowej urzędu i wysłać go elektronicznie, faksem, pocztą tradycyjną lub dostarczyć osobiście. Wniosek patentowy złożony w Europejskim Urzędzie Patentowym musi być sporządzony lub przetłumaczony na angielski, niemiecki lub francuski.

 

Ile kosztuje opatentowanie naszego wynalazku?

Koszt tego procesu to około 2000 euro. W Polsce opłaty za ochronę patentu kształtują się następująco:

Opłaty za zgłoszenie wynalazku:

  • 550 zł – opłata za zgłoszenie drogą tradycyjną (500 zł, jeżeli zrobisz to drogą elektroniczną);
  • 25 zł – opłata za każdą stronę ponad 20 stron opisu, zastrzeżeń i rysunków;
  • 17 zł – opłata skarbowa za pełnomocnictwo dla rzecznika patentowego.

Opłaty okresowe:

  • 480 zł – za pierwszy okres ochrony (1., 2. i 3. rok ochrony) i później odpowiednio: 250 zł – za 4. rok ochrony, 300 zł za 5, 350 zł za 6, 400 zł za 7, 450 zł za 8, 550 zł za 9, 650 zł za 10, 750 zł za 11, 800 zł za 12, 900 zł za 13, 950 zł za 14, 1050 zł za 15, 1150 zł za 16, 1250 zł za 17, 1350 zł za 18, 1450 zł za 19, 1550 zł za 20.

 

Jak długo trwają procedury patentowe?

Zarówno polska, jak i europejska procedura patentowa trwa około dwóch lat. Jest to związane głównie z koniecznością dokonania pełnego badania czy nasz wynalazek rzeczywiście nim jest oraz czy ktoś już kiedyś takiego samego lub niezwykle podobnego wniosku nie złożył.

 


 

Aplikant radcowski Rafał Górski

Aplikant radcowski Rafał Górski