Organizacja pożytku publicznego

Organizacje pożytku publicznego są to organizacje pozarządowe takie jak stowarzyszenia, fundacje,  spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością niedziałające w celu osiągnięcia zysku, które na podstawie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (z 24 kwietnia 2003 r.) uzyskały status pożytku publicznego. Status organizacji pożytku publicznego reguluje ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2020 r. poz. 1057) – dalej ustawa o dppw.

Art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy stanowi, że ustawa reguluje zasady „uzyskiwania przez organizacje pozarządowe statusu organizacji pożytku publicznego oraz funkcjonowania organizacji pożytku publicznego”

Art. 3 ust. 1 „Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie”, art. 4 wymienia katalog zadań organizacji pożytku publicznego.

Status organizacji pożytku publicznego uzyskuje się na wniosek z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego informacji o spełnieniu wymagań oraz na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997r. O Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2020 poz. 112)

Podmioty uprawnione do posiadania statusu organizacja pożytku publicznego

Status organizacji pożytku publicznego mogą uzyskać organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 4 ustawy o dppw – są to:

      • spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1468, 1495 i 2251), które nie działają w celu osiągnięcia zysku oraz przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich udziałowców, akcjonariuszy i pracowników.
      • osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;

Statusu organizacji pożytku publicznego nie może posiadać spółdzielnia socjalna, ani stowarzyszenie jednostek samorządu terytorialnego.

 

Przesłanki uprawniające do posiadania statusu organizacji pożytku publicznego

Wymieniają je art. 20 i 22 ustawy o dppw. Organizacja łącznie musi spełniać następujące wymagania:

    1. prowadzi działalność pożytku publicznego na rzecz ogółu społeczności, lub określonej grupy podmiotów, pod warunkiem, że grupa ta jest wyodrębniona ze względu na szczególnie trudną sytuację w stosunku do społeczeństwa;
    2. może prowadzić działalność gospodarczą wyłącznie jako dodatkową w stosunku do działalności pożytku publicznego;
    3. nadwyżkę przychodów nad kosztami przeznacza na działalność pożytku publicznego;
    4. ma statutowy kolegialny organ kontroli lub nadzoru, odrębny od organu zarządzającego i niepodlegający mu w zakresie wykonywania kontroli wewnętrznej lub nadzoru, przy czym członkowie organu kontroli lub nadzoru: nie mogą być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu, w stosunku pokrewieństwa itp., nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe, mogą otrzymywać z tytułu pełnienia funkcji w takim organie zwrot kosztów lub wynagrodzenia
    5. członkowie organu zarządzającego nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
    6. statut lub inne akty wewnętrzne organizacji zabraniają:
      • udzielania pożyczek lub zabezpieczania zobowiązań majątkiem organizacji w stosunku do jej członków, członków organów lub pracowników oraz osób, z którymi członkowie, członkowie organów oraz pracownicy organizacji pozostają w relacjach jako z „osobami bliskimi”,
      • przekazywania ich majątku na rzecz ich członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, w szczególności, jeżeli przekazanie to następuje bezpłatnie lub na preferencyjnych warunkach,
      • wykorzystywania majątku na rzecz członków, członków organów lub pracowników oraz ich osób bliskich na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich, chyba że to wykorzystanie bezpośrednio wynika z celu statutowego,
      • zakupu towarów lub usług od podmiotów, w których uczestniczą członkowie organizacji, członkowie jej organów lub pracownicy oraz ich osób bliskich, na zasadach innych niż w stosunku do osób trzecich lub po cenach wyższych niż rynkowe.

status organizacji pożytku publicznego można uzyskać pod warunkiem, iż działalność prowadzona jest nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata.

 

Posiadanie statusu organizacji pożytku publicznego daje możliwość:

  1. prawo do otrzymywania 1% podatku od osób fizycznych,
  2. prawo do nieodpłatnego informowania przez radio i telewizję publiczną o działalności organizacji,
  3. możliwość użytkowania nieruchomości należących do Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego na preferencyjnych warunkach,
  4. możliwość zwolnienia z podatku VAT,

zwolnienie od:

      • podatku dochodowego
      • podatku od nieruchomości
      • opłat skarbowych
      • opłat sądowych
      • podatku od czynności cywilnoprawnych

 


 

Aplikant radcowski Mateusz Kiraga

Aplikant radcowski Mateusz Kiraga