Odpowiedzialność za stan dróg publicznych
Na pewno każdy z nas nie raz był świadkiem, a może i uczestnikiem kolizji spowodowanej wystąpieniem rozlanej plamy oleju lub innej substancji na drodze publicznej. Do takiego rodzaju wypadków na polskich drogach dochodzi bardzo często. Kierowca poruszający się samochodem osobowym, najeżdżając na nawierzchnię jezdni pokrytą substancją ropopochodną, z niewielką prędkością na liczniku, mogą spowodować nie lada kolizję drogową. Nasuwa się proste pytanie, kto ponosi odpowiedzialność za nieusunięcie rozlanej plamy oleju na drodze publicznej? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.
Kto odpowiada za utrzymanie stanu dróg publicznych w należytym stanie?
W pierwszej kolejności musimy wskazać jakie są rodzaje dróg publicznych, bowiem od tego uzależnione jest, kto będzie odpowiednio podmiotem odpowiedzialnym za utrzymanie porządku na drodze. Zgodnie z przepisem art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych zarządcami dróg:
- Krajowych- Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad;
- Wojewódzkich- zarząd województwa;
- Powiatowych – zarząd powiatu;
- Gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).
W przypadku ustalenia, kto jest zarządcą drogi, na której doszło do wystąpienia rozlanej plamy oleju na jezdni, niezwłocznie po zdarzeniu należy powiadomić zarówno zarządcę drogi (najszybszym rozwiązaniem będzie wykonanie telefonu) oraz Służby Straży Pożarnej. Miejsce zdarzenia powinno być oznakowane w odpowiedni sposób, niezagrażający innym poruszającym się uczestnikom ruchu drogowego.
Jakie obowiązki ma zarządca drogi?
Obowiązki zarządcy drogi zostały wprost określone w przepisie art. 20 ustawy o drogach publicznych, do których należą m.in.:
- opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego
- utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2;
- wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających.
W związku z powyższym, to na zarządcy drogi spoczywa ustawowy obowiązek stałego monitorowania stanu dróg oraz podejmowanie niezwłocznych działań w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa zagrażającego poruszającym się na niej uczestnikom ruchu.
Do kogo powinniśmy skierować roszczenie, w przypadku wystąpienia szkody?
W pierwszej kolejności roszczenie powinniśmy skierować do zarządcy drogi, a jeśli posiada on ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej to do jego ubezpieczyciela. Ubezpieczyciele bardzo często kwestionują swoją odpowiedzialność za wystąpienie szkody, uważając, iż zarządca drogi nie ma możliwości, aby przeciwdziałać wszystkim zagrożeniom powstającym na drodze, z uwagi na dynamikę ich powstawania oraz nieprzewidywalność.
Odpowiedzialność zarządcy drogi w oparciu o przepis art. 417 k.c.
W przypadku powstania szkody z powodu rozlanej plamy oleju na jezdni lub odpowiedzialność za jej naprawienie ponosi zarządca drogi publicznej na podstawie art. 417 Kodeksu cywilnego. Należy podkreślić, że zarządca drogi z pewnością będzie podnosił brak swojej odpowiedzialności, z uwagi na fakt, że nie wiedział o istniejącym zagrożeniu. Zgodnie z przepisem art. 417 § 1 k.c. „Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa”.
Co istotne orzecznictwo sądów powszechnych jednoznacznie utrwaliło stanowisko wskazujące na to, że praca jednostki organizacyjnej, jednostki sprawującej zarząd drogi powinna być tak zorganizowana, żeby miała ona możliwość odpowiednio szybkiego stwierdzenia wystąpienia na drodze zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu i podjęcia działań zmierzających do usunięcia tego zagrożenia.[1]
W myśl powyższego, to na zarządcy drogi spoczywa obowiązek regularnego kontrolowania stanu dróg oraz w przypadku wystąpienia na drodze zagrożenia (rozlanej plamy oleju) należy podjąć niezwłocznie działania mające na celu usunięcie tego niebezpieczeństwa, a przede wszystkim zapobiec powstaniu szkody.
Kiedy przedawnia się roszczenie z tytułu wyrządzonej szkody?
Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.
prawnik Magdalena Cyburt
[1] Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.03.2003 r., sygn. akt II CKN 1374/00.
Comments are closed.