SPÓŹNIENIE W WYPŁACIE ODSZKODOWANIA PRZEZ PRACODAWCĘ A ZAKAZ KONKURENCJI

Pracodawca i pracownik mogą zawrzeć umowę obejmującą zakaz konkurencji, w której pracownik zobowiąże się do niepodejmowania działalności konkurencyjnej w stosunku do profilu działalności pracodawcy. Umowa taka może być zawarta zarówno na czas trwania stosunku pracy jak i po jego zakończeniu.

W przypadku zawarcia umowy po zakończeniu stosunku pracy przepisy nakładają na pracodawcę obowiązek wypłaty na rzecz pracownika odszkodowania. Zgodnie z art.  1012 §  3 kp odszkodowanie to nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach.

Co w sytuacji gdy pracodawca spóźni się z obowiązkiem wypłaty odszkodowania?

Czy zakaz konkurencji dalej obowiązuje pracownika?

Wcześniejsze orzecznictwo Sądów wskazywało, że brak terminowej wypłaty odszkodowania nie przesądza o tym, że zakaz konkurencji przestał obowiązywać. W wyroku z dnia 10 października 2003 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt I PK 528/02) wskazał, że niezapłacenie w terminie raty odszkodowania nie jest jednoznaczne z niewywiązywaniem się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. SN stanął na stanowisku, że wypłata odszkodowania (w całości lub poszczególnych jego rat) po upływie uzgodnionego terminu nie musi być jednak traktowana jako niewykonanie obowiązku tej treści, lecz może być oceniona jako nienależyte jego wykonanie. Jest to o tyle istotne, że nienależyte wykonanie przez pracodawcę obowiązku wypłaty odszkodowania (opóźnienie lub zwłoka) powoduje sankcje przewidziane w art. 481 k.c. i art. 491 k.c., ale nie prowadzi do ustania zakazu konkurencji (art. 1012§ 2 k.p.). O tym, czy w konkretnym stanie faktycznym doszło do niewykonania zobowiązania, czy też do nienależytego jego wykonania decyduje zachowanie wierzyciela (uprawnionego). Spełnienie przez dłużnika świadczenia z opóźnieniem, jeżeli wierzyciel świadczenie to przyjął lub przed jego spełnieniem nie skorzystał z przysługujących mu uprawnień, jest wykonaniem zobowiązania.

W kolejnych wyrokach Sąd Najwyższych przyjął już bardziej rygorystyczne dla pracodawców stanowisko.  W wyroku z dnia 27 maja 2009 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt II PK 300/08) wskazał, że opóźnienie wypłaty odszkodowania należnego pracownikowi tytułem zawartej umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może oznaczać „niewywiązanie się” z obowiązku wypłaty odszkodowania w rozumieniu art. 101 2 § 2 k.p., powodujące ustanie zakazu konkurencji. To stanowisko zostało ugruntowane kolejnym wyrokiem  z dnia 27 lutego 2013 r. (sygn. akt. II PK 176/12) gdzie Sąd Najwyższy ponownie wskazał, że opóźnienie wypłaty odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy z tytułu zawartej umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, stanowi „niewywiązanie się” z obowiązku wypłaty odszkodowania w rozumieniu art. 1012 § 2 k.p.

Mimo, że każdą sprawę należy rozpatrywać indywidualnie to na podstawie najnowszego orzecznictwa wskazać należy, że opóźnienie w płatności raty odszkodowania może oznaczać wygaśnięcie zakazu konkurencji obciążającego pracownika i z tego względu pracodawcy powinni zwracać baczną uwagę na terminową zapłatę odszkodowania.


r.pr.Aleksandra Olczykowska-Gębska

r.pr. Aleksandra Olczykowska-Gębska