Nieprawdziwe informacje w „deklaracji śmieciowej” oraz ich konsekwencje
Każdy właściciel nieruchomości, w której produkowane są śmieci obowiązany jest do złożenia wójtowi, burmistrzowi bądź prezydentowi miasta dokumentu, w którym określi wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Złożenie tej deklaracji, potocznie nazywanej „deklaracją śmieciową”, regulowane jest Ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminie. W deklaracji właściciel obowiązany jest podać wszelkie dane, które są niezbędne do określenia opłaty, w tym, co do zasady, liczbę zamieszkujących nieruchomość osób.
Oczywista jest, w związku z tym, następująca zależność: im więcej mieszkańców, tym więcej śmieci, a co za tym idzie – wyższa opłata. Liczba mieszkańców jednak bardzo często ulega zmianie i jest ciążka do ustalenia oraz weryfikacji. To właśnie sprawia, że wśród obowiązanych do składania deklaracji, często dochodzi do nadużyć w postaci zaniżania danych.
Jakie konsekwencje ma podanie w deklaracji nieprawidłowych informacji?
Przede wszystkim należy przywołać to, co zostało wskazane w samej Ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminie – mianowicie – jeżeli wójt, burmistrz lub prezydent miasta będzie miał uzasadnione wątpliwości, co do danych zawartych w deklaracji, czyli również co do podanej liczby osób zamieszkujących nieruchomość, może sam określić wysokość opłaty, w drodze decyzji. Ponadto warto pamiętać, że w wypadku zmiany liczby zamieszkujących dane lokum, trzeba, w odpowiednim terminie, złożyć nową deklarację, zawierającą aktualne informacje. Za niedotrzymanie tego obowiązku grozi nam kara grzywny od 20 do 5000 zł, a od niedawna grzywna, do 500 zł, może zostać nałożona również w postaci mandatu karnego przez strażnika straży gminnej. W ustawie jednak wskazane jest wyraźnie, że wykroczeniem jest tylko niezłożenie deklaracji, w której podaje się aktualną liczbę zamieszkujących, nie zaś błędne, świadome wskazanie tej liczby.
Co w przypadku świadomego podania nieprawidłowej liczby mieszkańców?
W celu analizy powyższego pytania należy zajrzeć do Kodeksu karnego skarbowego, a dokładniej do art. 56, który nie dotyczy tylko i wyłącznie podatnika i podatku, ale również innej opłaty oraz osoby zobowiązanej do jej uiszczenia. Według tego przepisu osoba, która składając deklarację, podaje nieprawdę, podlega karze grzywny. Wysokość grzywny będzie oczywiście zależała od kwoty opłaty narażonej na uszczuplenie i będzie to albo grzywna do 720 stawek dziennych albo – przy mniejszej kwocie – grzywna za wykroczenie skarbowe.
Pojawia się przy tym dodatkowe pytanie – czy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, któremu została złożona deklaracja, jest obowiązany do podjęcia, w związku z ujawnieniem nieprawdziwych informacji, jakichś kroków?
W Kodeksie karnym skarbowym znajduje się przepis, który w postępowaniu w sprawach o przestępstwa i wykroczenia skarbowe nakazuje stosować odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego. Ten natomiast nakłada na instytucje państwowe oraz samorządowe obowiązek zawiadomienia odpowiednich organów o popełnieniu przestępstwa, o których owa instytucja dowiedziała się w związku ze swoją działalnością. Co prawda przepis wskazuje tylko na obowiązek zawiadomienia o przestępstwie, natomiast mając na uwadze brzmienie art. 113 k.k.s. i to, że przepis ma być stosowany „odpowiednio” (tj. może być stosowany wprost, może nie być stosowany w ogóle lub być stosowany z pewnymi modyfikacjami), w mojej opinii, obowiązek będzie się również uaktywniał w razie powzięcia informacji o wykroczeniu skarbowym. Takie stanowisko przedstawił również dr hab. Rafał Dowgier, który w swoim artykule napisał: „[wójtowie, burmistrzowie (prezydenci miast)] zobowiązani są […] bez zbędnej zwłoki zawiadomić o podejrzeniu popełnienia wykroczenia karnego skarbowego […] właściwy finansowy organ postępowania przygotowawczego.”[1].
Mając na uwadze powyższe – podanie w „deklaracji śmieciowej” fałszywych informacji, co do liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość, stanowić będzie, w zależności od kwoty opłaty narażonej na uszczuplenie, wykroczenie lub przestępstwo skarbowe, za które grozi kara grzywny, a wójt, burmistrz lub prezydent miasta obowiązani będą poinformować o tym nadużyciu odpowiedni organ.
Zuzanna Kalbarczyk
[1] R. Dowgier, Czy za naruszenie obowiązków związanych z opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi grozi odpowiedzialność karna skarbowa?, PPLiFS 2013, nr 10, s. 6-9.
Comments are closed.