Odrzucenie spadku

6 listopada 2024

blog, Blog wewnątrzMożliwość komentowania Odrzucenie spadku została wyłączona

Nie odrzuciłem spadku w terminie – czy będę dziedziczyć długi po bliskim zmarłym?

Kodeks cywilny ściśle wskazuje termin, w którym spadkobiercy powinni złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku. Oświadczenie to może być złożone w terminie 6 miesięcy od momentu, kiedy spadkobierca dowiedział się o tym, że został powołany do dziedziczenia. Po upływie 6-miesięcznego terminu spadkobierca nie może już złożyć oświadczenia o odrzuceniu spadku. Domniemywa się, że w takiej sytuacji, przyjął on spadek wprost, czyli bez ograniczenia odpowiedzialności za długi spadkowe.

Polskie prawo daje jednak spadkobiercom możliwość uchylenia się od skutków niezłożenia oświadczenia w terminie. Możliwość taka powstaje w następujących sytuacjach:

• jeżeli spadkobierca nie złożył oświadczenia w terminie pod wpływem błędu
• lub jeżeli spadkobierca nie złożył oświadczenia na skutek groźby.

 

Czym jest zatem groźba a czym błąd?

• Błąd – to niezgodność rzeczywistego stanu rzeczy z przekonaniem jakie istnieje w świadomości spadkodawcy. Musi być on istotny. Takim błędem może być np. niewiedza o wartości długów jakie wchodzą w skład spadku. O tym czy błąd jest istotny decydują okoliczności danego stanu faktycznego.
• Groźba – musi ona posiadać dwie cechy: być bezprawna i mieć charakter poważny, będzie to np. groźba uszkodzenia ciała, groźba skierowana pod adresem bliskiej osoby, które spowodowały, że spadkobierca zdecydował się nie składać oświadczenia o odrzuceniu spadku.

 

W jakiej formie złożyć oświadczenie?

Chcąc uchylić się od skutków niezłożenia w terminie oświadczenia należy złożyć stosowne oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem. Oświadczenie powinno przyjąć formę pisemnego wniosku.

 

W jakim trybie należy złożyć oświadczenie?

• Aby wszcząć takie postępowanie sądowe należy złożyć do sądu wniosek o zatwierdzenie uchylenia się od skutków niezłożenia oświadczenia w terminie.
• W treści wniosku należy zawrzeć stosowne oświadczenie o odrzuceniu spadku. Samo złożenie oświadczenia przed sądem nie powoduje uchylenia się od skutków niedotrzymania terminu.
• Oświadczenie musi być w dodatku zatwierdzone przez sąd.
• Dopiero zatwierdzenie oświadczenia powoduje, że spadkobierca skutecznie uchyla się od skutków niezłożenia w terminie oświadczenia i jednocześnie odrzuca spadek.
• Sąd zatwierdza uchylenie się od skutków prawnych wydając postanowienie. Takie prawomocne postanowienie jest skuteczne wobec osób trzecich i może stanowić środek obrony przed wierzycielami spadkowymi.

 

W jakim terminie należy złożyć oświadczenie?

Prawo spadkowe ogranicza termin, w którym spadkodawca może uchylić się od skutków niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku. Dla takiego działania kodeks cywilny przewiduje termin 1 roku od dnia kiedy wykryto błąd lub od kiedy ustała obawa wynikająca z zastosowanej wobec spadkodawcy groźby.

Po uprawomocnieniu się orzeczenia zatwierdzającego uchylenie się, sąd zobowiązany jest z  urzędu zmienić treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku poprzez usunięcie z niego spadkobiercy uchylającego się. Spadkobierca, który skutecznie odrzucił spadek jest wyłączony od dziedziczenia, przy spadkobraniu traktowany jest tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

 

---